Op 7 april moeten de coffeeshops die deelnemen aan het experiment volledig overschakelen
op legaal geproduceerde cannabis. De zorgen van coffeeshopexploitanten zijn luid en
duidelijk. Er zijn nog te weinig telers klaar.
De productie van wiet schiet nog tekort qua kwaliteit, verscheidenheid en kwantiteit. Hasjiesj (ook gespeld als hash) is nog nauwelijks beschikbaar en de weinige hasjiesj die er wel is, kan niet tippen aan de kwaliteit en prijs van Marokkaanse hasjiesj. Vanuit de branche wordt gevraagd of binnen het experiment hasjiesj niet legaal moet kunnen worden geïmporteerd uit Marokko door aangewezen telers. In Marokko is vandaag de dag de medicinale teelt van cannabis gelegaliseerd. Biedt dat geen mogelijkheden?
Ik denk na over deze vraag en reis in mijn hoofd terug in de tijd. In de jaren tachtig hadden we in Nederland zogenoemde ‘hash-coffeeshops’ in Amsterdam. De oude rotten in het vak herinneren zich vast Adriaan Jansen nog. Deze aan de universiteit van Amsterdam verbonden sociaalgeografisch econoom schreef een boek hierover. Daarin lees je dat in de jaren tachtig vanuit coffeeshops vrijwel uitsluitend hoogwaardige hasjiesj uit ‘de hele wereld’ werd aangeboden. Bronlanden waren Marokko, Libanon, Pakistan, Afghanistan, Turkije en Nepal. In een in 1996 gepubliceerd onderzoek van de destijds nog actieve landelijke ‘Afdeling Recherche Expertise Narcotica’ lezen we dat een groot deel van de in Nederland geïmporteerde hasjiesj afkomstig was uit het Marokkaanse Rifgebergte. Geteeld en geproduceerd op zo’n 50.000 ha land tussen de steden Tetouan en Al Hoceima.
Groene lawine
De Marokkaanse hasjiesj had een relatief hoog THC-percentage. De Nederlandse coffeeshopklanten waren er gek op. Tot 1990 zag je in coffeeshops nog nauwelijks wiet op de menukaart staan. De Nederwiet had een andere kleur, smaak en geur en sprak de coffeeshopklant duidelijk niet aan. De vraag naar wiet was klein en de teelt ervan was niet erg winstgevend. Toen zagen we een plotselinge en massale verandering op de Nederlandse markt in ‘consumentenvoorkeur’ ontstaan. De vraag naar Nederwiet steeg pijlsnel. Volgens Jansen werd dit grotendeels veroorzaakt door geruchten en berichten in de pers. Daar werd geschreven dat in onderschepte wiet wel 25% THC werd gemeten. Later bleek dat dit in werkelijkheid rond de 10% lag. Toch ontstond zo een ‘Groene lawine’ in ons land. De vraag naar hasjiesj werd vrijwel volledig vervangen door de vraag naar wiet. Dat is nog steeds de situatie. In de meeste coffeeshops vormt de verkoop van hasjiesj zo’n 10-20% van de totale omzet.
Ik ben niet objectief
Hasjiesj lieten zich in de jaren negentig eenvoudig vervangen door wiet. Gaat dat met die laatste 10-20% van de vraag dan niet ook lukken nu de wiet legaal wordt geproduceerd? Voor een antwoord op deze vragen moet ik goed nadenken. Ik ben niet objectief. Marokkaanse hasjiesj valt toch niet meer weg te denken, denk ik dan. De smaak van een ‘eerste klop’ hasjiesj is wat mij betreft veel beter dan die van wiet. Van het roken van een pijpje met Marokkaanse hasjiesj word ik high en niet stoned. Veel fijner als je het mij vraagt. Ik denk terug aan mijn reizen naar het Rifgebergte. Daar ben ik vanaf de jaren negentig meermaals in verschillende jaren en seizoenen zeer gastvrij ontvangen en heb ik kennis mogen maken met de productie van hasjiesj in alle fasen.
Hennep in het (r)echt
Zo’n ruime twintig jaar geleden schreef ik in Highlife over een van deze reizen naar Marokko. Op foto’s zagen de lezers mij drukdoende met het maken van hasjiesj. Jaren later maakte ik er een video-opname met mijn toenmalige kantoorgenoot. Deze opname gebruikten we tijdens cursussen om collega advocaten kennis te laten maken met ‘hennep in het (r)echt’. Ik kijk terug naar die video en hoor mijzelf uitleggen dat je het verschil in de productie van wiet en Marokkaanse hasjiesj kunt vergelijken met krachtsporters. Wiet kun je vergelijken met de sporters die een kuurtje nemen om zo snel mogelijk veel spiermassa te ontwikkelen. Dat is niet natuurlijk en dat zie je.
"In Marokko staan de planten een heel seizoen op het land en duurt het droog- en productieproces vele maanden. Geen 5 oogsten per jaar, maar 1. Dat proef je "
Ik las onlangs dat burgemeester Marchouch van Arnhem niets heeft met cannabis, maar dat hij zich kan voorstellen dat de grond waarop de planten groeien en bloeien en het klimaat in Marokko de smaak bepalen. Hij vergelijkt dit met de druivenstokken. Ja denk ik dan, je hebt een goed punt te pakken. De wijnen die in Zuid-Limburg worden geproduceerd zijn niet te vergelijken met wijnen uit Frankrijk, Spanje of Italië.
Luchtbrug?
Terug naar het experiment. Als dit spaak dreigt te lopen vanwege de beperkte hasjproductie, dan gaan we toch over op import van Marokkaanse hasjiesj? Laten we eerlijk zijn. In ons land wordt de verkoop gedoogd en de productie verboden. In Marokko is dat precies omgekeerd het geval. Kunnen Marokko en Nederland niet met een luchtbrug elkaars incompleet gedoogbeleid corrigeren? Als we gedogen dat hasjiesj wordt verkocht dan kunnen we toch ook gedogen dat hasjiesj wordt geïmporteerd en andersom? Als we in Nederland 10 telers aanwijzen om cannabis te produceren voor 75 coffeeshops en we moeten vaststellen dat die onvoldoende in staat zijn om goede betaalbare hasjiesj te produceren, vragen we Marokko toch zeker om hulp? Voor de hand liggende gedachten. Helaas is drugsbeleid geen oefening in de logica, schreef de toenmalige regering al in 1995 in de ‘Paarse Drugnota’.
Juridische werkelijkheid
Nu de juridische werkelijkheid. De huidige wetgeving maakt het binnen het experiment niet mogelijk om hasjiesj te importeren vanuit Marokko. Of dit kabinet bereid is de wet te wijzigen valt te betwijfelen. Zou dit kabinet bereid zijn het gedoogbeleid uit te breiden met ‘gereguleerde import’? Ik vrees van niet. Daarbij moet ik bekennen ook niet te weten hoe de Marokkaanse regering hier tegenover staat. Hopelijk melden zich binnenkort handelsdelegaties vanuit Marokko om hierover in gesprek te gaan met onze overheid. Wat mij betreft is het oerzonde als een goed stukje hasjiesj uit Marokko niet meer verkrijgbaar is in een coffeeshop.
André Beckers
